Họ là số ít nhưng khi ở bên cạnh một trong số họ thôi, thì chúng ta sẽ bị họ phá hủy. Nói chung là rất khó để thay đổi những người này, người diễn kịch – thao túng, hay người loạn dục ái kỷ (LDAK), và họ có nhân cách đặc biệt độc hại. Vậy họ là ai? Làm thế nào nhận ra họ? Làm thế nào để tự bảo vệ khỏi họ? Sau đây là một số câu trả lời.
Nội dung
Những diễn viên bẩm sinh
Những nhân cách độc hại
Những chuyên gia về quyến rũ
Những người không có cảm xúc
Những người diễn kịch – thao túng từ khi còn nhỏ
Những người cần phải tránh
Mỗi người trong chúng ta đều có thể là nạn nhân của họ
Isabelle Nazare-Aga là nhà trị liệu hành vi và nhận thức. Cô cũng là tác giả của cuốn “những người diễn kịch – thao túng và tình yêu” (nhà xuất bản de l’Homme, năm 2000). Cô thường tổ chức những buổi nói chuyện để giúp đỡ những nạn nhân của những kẻ diễn kịch – thao túng và của những kẻ quấy rối tinh thần. Bạn có thể tìm thấy những buổi nói chuyện của cô ở trên trang thông tin của cô ấy.
Người ta gọi những kẻ này là manipulateur hay là loạn dục ái kỷ. Họ có thể là người bạn chung sống, một người thân cận, một ông chủ, một đồng nghiệp, một người bạn. Những kẻ này là những người quyến rũ, thân thiện, đôi khi ý tứ, dè dặt, họ làm người xung quanh hài lòng về sự duyên dáng và cách làm người khác vui của họ. Nhưng rất nhanh thôi, tiếp xúc với họ, một sự không thoải mái, “khó ở” sẽ xuất hiện trong bạn. Và những nạn nhân đang di vào một chu trình xoắn ốc ghê người của cảm giác tội lỗi và bị mất giá trị. Họ thực sự là nguy hiểm đối với cả sức khỏe thể chất và tinh thần của chúng ta, những người diễn kịch – thao túng có những nhân cách độc hại, và họ chiếm 2 – 3% dân số, theo Isabelle Nazare-Aga, tác giả của cuốn “Người diễn kịch – thao túng ở xung quanh chúng ta” (nhà xuất bản de l’Homme, năm 1997). Chúng ta đều có thể gặp họ một ngày nào đấy. “Tôi thường nghe thấy là, tất cả chúng ta đều có một chút diễn kịch – thao túng. Nhưng không theo cách nói rằng chúng ta đều là những người nói dối hay những người tâm thần phân liệt.” Lý do để trở thành những người này? “ Tự cho mình có giá trị, và họ cảm thấy mình ở trên cao bằng cách đè người khác xuống. Họ giống như một dạng virus. Họ gây ra sự tổn thương ở rất nhiều nạn nhân cùng một lúc – người bạn đời, những đứa con, người bán hàng cho họ… – Bạn chỉ là một con tốt mà anh ta dùng để đề cao giá trị của mình”.
Những diễn viên bẩm sinh
Esperances, 53 tuổi, đã sống rất lâu với một người diễn kịch – thao túng. “Tôi nhớ lại khuôn mặt khép kín, lạnh lẽo của anh ta. Tôi vẫn còn nhớ sự im lặng kéo dài, những câu nói giết người của anh ta. Mỗi ngày, tôi cảm thấy mình thấp kém đi, bị nhục mạ hơn, trong khi tất cả mọi người lại đang mong muốn hạnh phúc của tôi. Ở ngoài, những người khác nhìn tôi với sự thèm muốn, vì nghĩ rằng tôi đang sống với một người đàn ông lý tưởng.” Nét riêng của người diễn kịch – thao túng? Họ có nhiều bộ mặt. Họ có thể rất hướng ngoại, hoạt bát, sống động, quyến rũ, có học thức, vị tha, hoặc nhút nhát nhưng độc quyền và bạo chúa… và di chuyển từ bộ mặt này sang bộ mặt khác chỉ trong vài giây. “Nếu bạn làm họ phật ý, họ có thể chỉ trong 1 giây, chuyển từ một người với nỗi buồn sâu thẳm sang một cơn giận dữ khủng khiếp. Bên cạnh đó, họ cũng có những điều tích cực, họ có thể rất kỳ cục, rất độc đáo… Nhưng chỉ là để diễn kịch với bạn mà thôi.”
Những nhân cách độc hại
Nhưng rất thường xuyên là để nhận ra những nhân cách vô cùng độc hại ẩn đằng sau nhiều mặt nạ của họ là khó khăn, Isabelle Nazare-Aga cũng xác định 30 đặc trưng giúp nhận biết nét cá tính của một người diễn kịch – thao túng khi họ có dưới 14 tiêu chí trong danh sách đó. Trong số đó là:kết tội người khác, chỉ trích, hạ giá trị của người khác, khiến người khác phải chịu trách nhiệm, giao tiếp không rõ ràng, thường xuyên thay đổi ý kiến, nói dối, ghen tuông… “Nếu bạn có cảm giác mình mất tự do, nếu bạn chỉ nói về một người mà họ không có ở đó, nếu khi có mặt họ, bạn không thanh thản, hay cư xử như một cô bé hay cậu bé và không còn là một người lớn nữa, bạn có khả năng có vấn đề với người diễn kịch – thao túng.”
Những chuyên gia quyến rũ
“Lúc đầu, tôi đã tin rằng tôi đã gặp được người đàn ông của đời mình, Angéline, 45 tuổi, nhớ lại.Anh ây yêu tất cả những gì tôi yêu, luôn muốn làm hài lòng tôi, và trong mối quan hệ tình dục thì hoàn toàn tuyệt vời”. Sau những quan tâm, những lời nói vừa lòng, những lời hứa (sai), che giấu một trò chơi, thực sự là một trò chơi đối với người diễn kịch – thao túng, Christel Petitcollin, nhà trị liệu tâm lý và tác giả cuốn sách “Chạy trốn người diễn kịch – thao túng” (NXB Guy Tredaniel, 2007). “Anh ta tìm cách bắt được giấc mơ bí mật đang còn ngủ ở trong chúng ta. Tất cả chúng ta đều ấp ủ những giấc mơ riêng tư của mình: đời sống gia đình, diễn viên điện ảnh… Anh ta sẽ làm chúng ta tin rằng thông qua anh ta, chúng ta sẽ thực hiện được giấc mơ ấy. Và ngay sau đó, anh ta sẽ giữ lấy chúng ta nhờ giấc mơ này”. Rồi cũng đến thời điểm người diễn kịch – thao túng để rơi mặt nạ. Hình mẫu được sử dụng biến mất, một người vợ tuyệt vời hay một người cha hoàn hảo. Tất cả bệnh nhân của Christel Petitcollin đều nhớ được chính xác thời điểm đó. Đôi khi, ngày cuối cùng của một giai đoạn thử, một cuộc hôn nhân, một thời gian sống thử, một thử nghiệm về một điều được thai nghén, ấp ủ… Ngày mà câu chuyện cổ tích đột nhiên biến thành cơn ác mộng. Và từ đó người ta bắt đầu trượt vào sự bôi nhọ và làm nhục hàng ngày. “Nạn nhân sẽ bắt đầu nghi ngại những sự trả thù, trả đũa, bắt đầu tự kết tội mình khi người khác có nét mặt không vui, bắt đầu tự cấm đoán mình ra ngoài với bạn bè. Và không chỉ sống trong nỗi sợ về việc làm cho người kia không hài lòng. ”
Những người không có cảm xúc
Những người diễn kịch – thao túng liệu có ý thức về việc anh ta gây đau khổ cho người khác? “Không, Isabelle Nazare-Aga trả lời. Nhưng những ảnh hưởng mà anh ta làm cho người khác thì có.” Đối với Christel Petitcollin, vấn đề tâm bệnh này được diễn giải bằng một “figée chưa trưởng thành”. Theo bà, những người loạn dục ái kỷ giống như một phần coincés của thời thơ ấu. “Đó là những người lớn có hành động giống như đứa trẻ 5 tuôi, thích kéo chân của con ruồi mà không nhận ra việc làm ấy khiến con ruồi bị đau. Họ không có khả năng nhìn thấy sự chịu đựng của người khác. Họ không tôn trọng người khác, và chỉ tìm cách thỏa mãn những nhu cầu của họ.” Sau 20 năm nghiên cứu về đề tài này, Isabelle Nazare-Aga quả quyết: “người diễn kịch – thao túng không yêu bất kỳ một ai”.
Những người diễn kịch – thao túng từ khi còn nhỏ
Nhưng người ta sinh ra đã như vậy hay người ta trở thành người như vậy, người diễn kịch – thao túng ấy? Isabelle Nazare-Age đã quan sát những biểu hiện về 30 đặc trưng cho phép xác định một người diễn kịch – thao túng ở những đứa trẻ nhỏ. “Không có hồ sơ. Không có tài liệu nào nói về những đứa trẻ mà khi còn nhỏ đã không được bố hay mẹ yêu thương. Tôi thường quan sát những đứa trẻ vua, được ngưỡng mộ, được thần tượng và nghi rằng đó là những người diễn kịch – thao túng lúc còn nhỏ.” Vào tuổi này, họ vẫn còn có thể thay đổi được. Sau đó, thì trở nên quá muộn, nhà trị liệu cho rằng như vậy. Christel Petitcollin cũng cùng quan điểm, “Nhất là, những người này không muốn thay đổi. Họ tự thuyết phục rằng họ đúng. Không bao giờ họ xem xét lại nguyên nhân. Họ vận hành trong cơ chế phủ định đáng sợ”.
Những người cần phải tránh
Khi đối diện với họ, điều được khuyến cáo là … đào thoát. “Cần phải biết rằng, trong trường hợp của một cặp đôi chẳng hạn, mọi hi vọng về một cuộc sống đôi lứa hạnh phúc và hài hòa là vô vọng, Isabelle Nazare-Aga giải thích. Theo nguyên tắc chung, tốt nhất là tránh những người diễn kịch – thao túng. Với họ, chúng ta sẽ đánh mất năng lượng và tâm hồn của mình.”. Một giải pháp khác, với những người buộc phải đối phó với họ: chống – thao túng. “Không được giao tiếp với họ theo cách bình thường. Sử dụng những câu ngắn gọn, mập mờ, thể hiện hài hước và một chút mỉa mai. Điều quan trọng là chứng tỏ rằng, thông qua những câu trả lời của họ, chúng ta không bị tổn thương về cảm xúc. Nhưng cách đó cũng không kéo dài lâu được. Để sống sót, hãy tránh tranh luận với họ”. Chuẩn bị kỹ càng cho một sự rời đi (photo các giấy tờ quan trọng, mở một tài khoản khác…), rất có khả năng là cần phải rời bỏ người diễn kịch – thao túng. Esperances đã thành công, “Không phải không có khó khăn. Bây giờ, tôi tự xây dựng lại cuộc sống của mình dần dần, cô nói. Tôi không còn biết đâu là mong muốn của mình, tôi không còn tin vào đàn ông. Nhưng tôi đã ra đi”
Mỗi người trong chúng ta đều có thể là nạn nhân của họ
Tại sao một số người lại rơi vào “lưới” của người diễn kịch – thao túng và những người khác thì không? Isabelle Nazare-Aga: Rất nhiều người trong số chúng ta không hiểu tại sao lại có những người diễn kịch – thao túng, một người mẹ muốn phá hủy tâm trí những đứa con, hay một người bạn đời, người vợ. Rất nhiều người đã đau khổ khi chấp nhận rằng sự độc ác có thể nằm trong các mối quan hệ như vậy. Cũng có nhiều người lờ đi sự tồn tại của những kiểu nhân cách này. Và rồi,những người thiếu sự tự trọng bản thân, thiếu sự tự khẳng định của chính mình hoặc trong tình yêu, những người có đặc điểm phụ thuộc (lệ thuộc) cảm xúc. Đó là những con mồi tiềm năng.
Mỗi người trong chúng ta đều có thể là nạn nhân của kẻ diễn kịch – thao túng?
Chắc chắn rồi, theo thống kê của tôi, được thực hiện từ những nhóm đào tạo về các khó khăn trong mối quan hệ cá nhân ở các tổ chức công từ nhiều năm nay, chỉ 10% là có thể thờ ơ với bất kỳ một sự diễn kịch – thao túng nào. Rất hiếm người không chịu ảnh hường của bất kỳ cảm xúc nào khi người khác đe dọa mình, kết tội mình, gièm pha mình.
Sự giúp đỡ như thế nào của những người xung quanh là quan trọng nhất khi ai đó phải đối diện với một người diễn kịch – thao túng?
Khi trở thành nạn nhân, người ta sống trong một sự hỗn độn lớn về tâm trí. Một sự xáo trộn về mặt cảm xúc cảm trở mọi suy nghĩ bình thường của lý trí. Chỉ cần 2 người bạn là đủ. Nhưng cũng rất tốt nếu tìm gặp một nhà tâm lý trị liệu dày dặn kinh nghiệm.
#TAMLYHOC
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét